ბოლო 91 წლის განმავლობაში საფონდო ბაზრის ინდექსი SP500-ს ვარდნას 34%-ით ან მეტად ადგილი ჰქონდა 7-ჯერ (2020 წ. ჯერ არ დასრულებულა), აი ისინიც:
N |
ვარდნის დაწყება |
SP500 მაქსიმუმი |
ვარდნის დასრულება |
SP500 მინიმუმი |
ვარდნის ხანგრძლ. |
ვარდნა % |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
ივლ 1929 |
32 |
აპრ 1932 |
4 |
3 წ. |
87,5 % |
2 |
თებ 1937 |
18 |
აპრ 1942 |
7,5 |
5 წ. |
64,0 % |
3 |
ნოე 1968 |
109 |
მაი 1970 |
72 |
1 წ. 6 თვე |
35,0 % |
4 |
იან 1973 |
120 |
სექ 1974 |
62 |
1 წ. 8 თვე |
50,0 % |
5 |
აგვ 1987 |
333 |
ნოე 1988 |
222 |
1 წ. 3 თვე |
34,0 % |
6 |
აგვ 2000 |
1 520 |
სექ 2002 |
800 |
2 წ. |
47,0 % |
7 |
ოქტ 2007 |
1 600 |
მარ 2009 |
680 |
1 წ. 5 თვე |
58,0 % |
8 |
თებ 2020 |
3 380 |
? |
? |
? |
? |
თუ პირველ ორ საფონდო კრიზისს არ ჩავთვლით, ვარდნა გრძელდებოდა 1,5-დან 2 წლამდე დროის პერიოდი. პირველი ორი კრიზისი განსხვავდება სხვა კრიზისებისგან იმით, რომ მაშინ ფასიანი ქაღალდებისა და ბირჟების კომისია ან არ არსებობდა, ან ახალი შექმნილი იყო. ის სწორედ 1929 წლის კრიზისის გამო დაარსეს 1933 წელს აშშ-ში. ამ მარეგულირებელი ორგანოს დაარსებამ გამოიღო ორი დადებითი შედეგი: 1) ვარდნის პერიოდის ხანგრძლივობა შემცირდა 1,5–2 წლამდე, 2) ვარდნის მაქსიმალური სიღრმეც შემოიფარგლა მხოლოდ 35-58%-ით.
მაგრამ, 2020 წლის კრიზისი განსაკუთრებულია იმ თვალისაზრისით, რომ კორონავირუსის პანდემიასთან დაკავშირებით სახელმწიფოებს შორის საზღვრები ნელ-ნელა იკეტება. უპირველს ყოვლისა შეიზღუდა ადამიანთა გადაადგილება სახელმწიფოებს შორის. ნელ-ნელა კეტავენ პროდუქტების იმპორტ-ექსპორტს. დაიწყეს ფართო მოხმარების საკვები პროდუქტებით. ამას შემდეგ მოყვება ფინანსური ნაკადების გადაადგილებების შეზღუდვებიც, ვინაიდან ფინანსური ნაკადების გადაადგილება არის ადამიანებისა და პროდუქტების სახელმწიფოებს შორის გადაადგილების თანმდევი პროდუქტი. რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში (რეიგანის და ტეტჩერის მიერ 1980-იანი წლებიდან დაწყებული გლობალიზაციის პროცესი) აწყობილი კავშირები ერთბაშად გადაიკეტა. ეს შეიძლება შევადაროთ საბჭოთა კავშირის დარღვევას, მაშინაც რესპუბლიკებს შორის არსებული საქმიანი კავშირების დარღვევის შედეგად შექმნილი ქაოსის დალაგებას ზოგიერთმა ყოფილმა რესპუბლიკამ 25-30 წელი მოანდომა. მაგრამ ამ უკანასკნელისგან განსხვავებით, მომავალში მსოფლიოს სახელმწიფოებს შორის კავშირები, სავარაუდოდ კვლავ აღდგება. მაგრამ სანამ ეს მოხდება, ბევრი „წყალი ჩაივლის“ და ბევრი რამ შეიცვლება. ვინაიდან წინა 7 საფონდო კრიზისგან განსხვავებით, „წითელ ზოლში“ იმყოფება არა მხოლოდ კონკრეტულად ერთი სახელმწიფო, არამედ მსოფლიოს ყველა სახელწიფო, შესაბამისად, არ არის გამორიცხული, რომ ვარდნა უფრო მეტი იყოს ვიდრე 58% და შესაბამისად უფრო ხანგრძლივიც, ვიდრე 2 წელი. სრულებით არ არის გამორიცხული 70-85% ვარდნა 3-5 წლის განმავლობაში. და ესეც იმ შემთხვევაში, თუკი სხვა არანაირი ბუნებრივი კატაკლიზმი არ განვითარდება ამ დროის განმავლობაში. თუმცა ვინ შეიძლება თქვას ეს ზუსტად?
LARI.GE-ს ადმინისტრაცია: ზემოთ მოცემული ინფორმაცია წარმოადგენს საავტორო სტატიას (წესები). ვებ გვერდის ადმინისტრაცია პასუხისმგებლობას არ იღებს აღნიშნული მასალის გამოქვეყნებაზე. თუ გექნებათ დასაბუთებული პრეტენზია აღნიშნულ ინფორმაციასთან დაკავშირებით გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ პირადად.